(2) Antonio Caneda, a dignidade recuperada

Houbo un tempo no que te podían matar ata dúas veces. Unha arrancándoche a vida e outra negándoche a posibilidade de ser lembrado pola túa familia e os teus seres queridos. Esto foi o que lle pasou a Antonio Caneda, mestre da República. Primeiro arrebatáronlle a vida nun lugar de Irixo e logo o medo fixo que silenciaran a súa existencia.

Onte celebrouse unha homeaxe a este mestre fusilado organizada pola familia e diversas institucións, entre elas o Concello de San Xoán de Río, a Xunta de Galicia, a Delegación do Governo e a Facultade de Ciencias da Educación de Vigo. Unhas duascentas persoas, entre amigos, veciños e familiares arrouparon a emotiva lembranza deste primo do meu abó, víctima dos desvarios da razón humán. Ana Caneda, sobriña, lembrou como xa de maior atopou o diploma de mestre do seu tío Antonio e, logo de facer algunhas preguntas, soupo que a súa mai tivera un irmán. Maximino, alumno de Antonio en Medos, deu testemuña da súa labor como mestre e como persoa boa e comprometida cos seus alumnos. E tamén do seu encontro co mestre en Ourense, cando xa estaba detido, poucos días antes de ser paseado.

A lembranza deste mestre é un mais dos actos que se están a promover logo da aprobación da Ley da Memoria Histórica. Houbo moitas intervencións, Suárez Canal, Conselleiro do medio rural dixo que “…con actos como istes facemos país, facemos memoria, xeramos valores, pero sobre todo estamos contribuindo a cimentar a racionaliade, a forza da razón e que acontecementos como o do 1936 non se permitan no futuro…”

Despois de 70 anos, recupera en parte a vida Antonio Caneda, polo menos no que atinxe ao honor e dignidade da súa memoria. Noraboa a todos os que o promoveron: a familia, os amigos e ao Concello de San Xoán de Rio e o seu alcalde, Dario, por colaborar na reivindicación da memoria e pola súa valentía ao axudar nesta fermosa iniciativa de porlle o nome de Antonio Caneda á escola pública de San Xoán de Rio.

“O Rimbas”

O día está frio e o “Rimbas” de Aguil torea o inverno atizandolle a súa “Bilbaina”.

Os vales de Cristosende

O inverno enseña os soutos espidos da Ribeira Sacra.

Mr. Grii, Fernández e Margarita

Istes días non paran de nacer añiños. A cousa empezou ca idea de limpa-las fincas e agora a gandería non para de medrar. Antón bautizou os añiños co nome de Mr. Grii e Fernández e a mai decidiu charmarlle Margarita.

As fotos da emigración

Esta foto, do 1966, da Concha de Bustelos, aparentemente simple, sen ningunha intencionalidade artística non era unha foto calquera. A maioría das fotos que facía Xoán Bautista Sotelo Blanco, nos sesenta, eran por necesidade: a foto da familia numerosa, as fotos para os diferentes documentos oficiais, ou para alimentar a lembranza dos que emigraron para mellorar a súa situación económica. Concha cumprira once anos e a foto facíase para enviar a súa mai que se atopaba traballando en Alemania. Esta foto ten a virtude de lembrarnos o noso duro pasado como emigrantes polo que non nos é dificil entender as razóns dos que agora nos visitan por causas diferentes ás do turismo.

(1) Homeaxe a Antonio Caneda, un mestre paseado.

No ano 1937 Antonio Caneda (1906-1937), de Medos, mestre, como tantas outras víctimas dese tempo, foi paseado polos que se levantaron contra o goberno legal e democrátivo da última republica. Con 31 anos foille roubada a vida por aquiles que impuseron unha nova orde: a das pistolas. Logo de tantos anos, dentro dos necesarios actos de reivindicación da memoria histórica, a familia e os amigos organizan o próximo sábado, día 29, ás 12,30h, unha homeaxe no recinto escolar de Sant Xoán de Río. Alí estaremos para saber un pouco máis daquel tempo, a través deste mestre que pertencía a familia do meu abó Antonio Sotelo Caneda.

Biografía sobre Claudio Movilla

Coincidindo co novo homeaxe en caldelas, sae do prelo o libro da editorial Ir Indo “Claudio Movilla, un xuiz na sociedade civil”, no que Perfecto Andrés vai construindo a biografía deste caldelao, membro fundador de xuices para democracía, que ocupou postos de moita responsabilidade no eido da xusticia. O libro vai facendo un retrato da vida de Claudio, con moitas fotos que ilustran o libro, dende a súa infancia no Castro, os seus estudos, a súa familia… ata súa actividade profesional, a súa participación na democratización da xustiza, os seus artigos, a entrada no Supremo e os seus últimos anos en Santander. Sen dubeda, unha oportunidade para saber máis da pegada deste interesante caldelao.

O mar da Ribeira Sacra

Onte pola maña, á hora de ir a mercar o pan, a obrigada mirada ao val sorprendeume con ista imaxe ireal que ben podería ser de unha das moitas rías da nosa costa. Os primeiros raios de sol da mañá agariman a Teixeira convertida nunha illa.

Homeaxe a tres xuristas caldelaos

Non entendo moi ben a razón da homeaxe conxunta a tres xuristas caldelaos, ainda menos porqué a uns lles toca adiante e a outros atrás. Non dubido dos seus méritos, que os teñen. Os tres foron homes importantes dentro do eido da xustiza, e con logros salientabeis no eido da literatura, no caso de Manolo Casado Nieto.

Lembro, sendo eu un mociño, a Casado Nieto no antigo Comercio Novo, paseando diante do mostrador, mentres refunfuñaba, axitando os seus longos brazos, polo intento da Airexa de facerse co espazo veciño ao adro, onde hoxe está o “microparque infantil”. Daquela Manolo Casado e Claudio Movilla axudaron ao Concello a que non prosperara esta toma de posesión. A pedra de tres lados, cas faces dos homeaxeados, situada á entrada deste antigo espazo reivindicado pola eirexa entón podería ser un agradecemento do Concello polos servizos prestados antaño. Non sei como quedou a cousa, se houbo pleito, quen gañou… espero que me axudedes a matizar e ampliar esta entrada.

Esquire, terceiro numero

No terceiro número da revista "Esquire", Javier Barden vai desta guisa. O tipo que xerou a súa imaxe de home bruto e ancestral na peli de Bigas Luna, "Jamón, Jamón" e defedía a súa moza a xamonazos, cambia de look. O contraste entre a imaxe que temos deste gran actor e a representación que fai para esta revista está facendo que ninguén se poida perder este número. O cadelo non puido resistir esta portada e quitoulle un anaco. Ademáis, ollo, Charo Canal entrevista ó arquitecto portugués Álvaro Siza.